NDĐT - Ngày 28-5, trong khuôn khổ triển khai Chương trình trọng điểm cấp quốc gia về cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư “Hỗ trợ nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ của công nghiệp 4.0", Bộ Khoa học và Công nghệ (KH và CN) tổ chức hội thảo khoa học có chủ đề “Sự kết hợp của giải mã gen và trí tuệ nhân tạo - một cách tiếp cận mới trong chăm sóc sức khỏe”.

Hội thảo nhằm giới thiệu xu thế mới về ứng dụng trí tuệ nhân tạo và giải mã gen trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Hội thảo đã nhận được nhiều ý kiến của các nhà khoa học đến từ Mỹ.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng KH và CN Bùi Thế Duy cho biết, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, lĩnh vực y tế đã có thay đổi. Sự kết hợp đồng bộ dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, công nghệ giải mã gen, xử lý ảnh… đã giúp chúng ta có thể chẩn đoán bệnh theo một cách mới, không phải như cách thông thường. Hội thảo là dịp giới thiệu với cộng đồng các nhà khoa học, nhà quản lý và doanh nghiệp một xu thế mới về ứng dụng trí tuệ nhân tạo và giải mã gen trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng đang được thế giới quan tâm.

Giáo sư Roy Perlis, Trường đại học Y khoa Harvard cho biết, cấu trúc gen liên quan đến phần lớn những căn bệnh phổ biến. Hiện nay, thế giới đã phát triển nhiều mô hình ngân hàng gen để dò tìm những biến thể có nguy cơ gây bệnh. Tuy nhiên, ngân hàng gen không thể tính hết sự đa dạng chủng tộc trên thế giới. Những dữ liệu có sẵn tại ngân hàng gen trên thế giới đa số tập trung vào người gốc Bắc Âu, vì thế những khám phá trong nghiên cứu và y học từ ngân hàng gen này có lợi cho người Bắc Âu mà lại không chính xác đối với những nhóm người khác. Những mô hình điều trị mô phỏng độ rủi ro trên nhóm người Bắc Âu có thể không chính xác với những nhóm người khác. Rủi ro bệnh từ những biến dị phát sinh ở các chủng tộc khác vẫn chưa được khám phá.

Giáo sư Gill Bejerano, Khoa Khoa học dữ liệu y sinh, Đại học Stanford chỉ ra rằng, ứng dụng giải mã gen trong chẩn đoán bệnh đóng vai trò vô cùng quan trọng như tìm đúng bác sĩ, chỉ ra cách dùng thuốc và lên kế hoạch điều trị, cải thiện hướng chữa bệnh cho bệnh nhân, giảm chi phí chăm sóc sức khỏe… Giáo sư nhận định, ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào giải mã gen ở Việt Nam rất có tiềm năng.

Ông David Strohm, Quỹ đầu tư Greylock cho biết, ứng dụng giải mã gen trong điều trị và chăm sóc sức khỏe là xu hướng thế giới. Tuy nhiên, để chính xác hệ thống gen của người Việt, cá nhân hóa phác đồ điều trị cho người Việt thì Việt Nam nên xem xét đến việc hình thành trung tâm giải mã gen. Nếu có bản đồ gen của người Việt, việc sử dụng và bảo mật sẽ an toàn hơn rất nhiều vì có những quy định của quốc gia. Ông David Strohm đưa ra lời khuyên, Việt Nam khi theo đuổi định hướng nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo cần làm chủ công nghệ lõi để phân tích dữ liệu lớn.

Tại hội thảo, nhiều vấn đề được đặt ra mang tính gợi mở cho các nhà quản lý, nhà khoa học, như: bảo mật dữ liệu gen; quy chuẩn của một phòng thí nghiệm làm dịch vụ gen; tiêu chuẩn về cơ sở hạ tầng, quy trình, con người của một trung tâm giải mã gen, việc sử dụng, chia sẻ dữ liệu nghiên cứu lâu nay về giải mã gen người Việt... Các nhà khoa học cho rằng, Đông - Nam Á đang được coi là “vùng trũng” trong công nghệ giải mã gen, do đó, rất khó khăn trong việc tiếp cận các công nghệ và các nghiên cứu y khoa tiên tiến. Người Việt nói riêng và người châu Á nói chung cần có các công trình nghiên cứu gen cho riêng dân tộc mình.

(Theo Nhân Dân)