Cúm A ở trẻ nhỏ: Dấu hiệu, triệu chứng và nguyên nhân

Cúm A là một bệnh nhiễm trùng hô hấp cấp tính, xảy ra rất phổ biến ở trẻ em. Tuy nhiên, không phải cha mẹ nào cũng hiểu đúng về cúm A để phòng ngừa và chăm sóc khi trẻ bị cúm. Chúng ta cùng tìm hiểu về cúm A thông qua bài viết này. Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

1, Cúm A là bệnh gì?

Cúm hay còn gọi là cúm mùa do thường xảy ra vào mùa đông xuân, là một bệnh lí truyền nhiễm đường hô hấp gây ra bởi vi rút cúm. Nó biểu hiện qua những triệu chứng từ nhẹ đến nặng.

Đối với tình trạng nặng, người bệnh phải nhập viện và có thể dẫn tới tử vong. Ở một số trường hợp, đặc biệt là người già và trẻ em có nguy cơ cao mắc cúm gây ra biến chứng nặng. 

Có 3 loại vi rút cúm chính là:

1. Cúm A: là loại thường gặp nhất và là nguyên nhân gây những vụ dịch cúm lớn vài năm một lần. Vi rút cúm A bao gồm nhiều loại nhỏ hơn, có thể kể đến như: H1N1, H3N2, H5N1, H7N9... 
2. Cúm B: ít phổ biến hơn, và thường dẫn đến các trường hợp cúm nhẹ hơn. Tuy nhiên các vụ dịch cúm lớn có thể xảy ra với loại B cứ 3-5 năm một lần. 
3. Cúm C: triệu chứng thường nhẹ và ít khi tạo thành dịch.

Cả cúm A và B đều có liên quan đến sự phát triển của hội chứng Reye, một biến chứng có khả năng tử vong thường ảnh hưởng đến trẻ em và thanh thiếu niên dưới 18 tuổi.

Nguy cơ mắc hội chứng này tăng lên khi sử dụng aspirin, vì vậy bất cứ ai dưới 18 tuổi không nên dùng aspirin nếu có bất cứ triệu chứng vi rút nào hoặc đang hồi phục sau bệnh cúm hoặc bất cứ loại vi rút nào khác. 

Một trong những lí do khiến cúm vẫn còn là một vấn đề bởi các loại vi rút thường xuyên biến đổi (hay gọi là đột biến). Tức là, mọi người có thể tiếp xúc với nhiều loại vi rút mới mỗi năm.

2, Những trẻ nào có nguy cơ mắc bệnh cúm A?

Trẻ dễ mắc cúm A hơn khi:

• Những người xung quanh nhiễm cúm.
• Chưa chích ngừa vắc xin cúm.
• Không rửa tay sau khi chạm vào bề mặt nhiễm vi rút cúm.

Trẻ có bệnh lí mạn tính tăng nguy cơ phải nằm viện, bệnh nặng hoặc có biến chứng.

3, Những triệu chứng thường gặp khi bị cúm A.

Cúm A là bệnh lí đường hô hấp nhưng nó ảnh hưởng tới toàn thân. Trẻ mắc cúm A có thể biểu hiện những triệu chứng từ nhẹ tới nặng, thậm chí có thể dẫn tới tử vong. Những triệu chứng này thường xảy ra đột ngột. Trẻ có thể có một vài hoặc tất cả các dấu hiệu sau:

• Sốt hoặc cảm thấy ớn lạnh (sốt có thể cao tới 39.4°C - 40.5°C).
• Ho 
• Đau họng
• Sổ mũi hoặc ngạt mũi
• Mỏi cơ hoặc đau nhức mình mẩy.
• Đau đầu
• Mệt mỏi
• Một số trẻ có thể buồn nôn, nôn, tiêu chảy. Đau tai, mắt đỏ cũng thường gặp
• Trẻ sơ sinh và trẻ nhũ nhi có thể sốt cao không lí giải được và không có dấu hiệu nào khác.
• Trẻ nhỏ có thể sốt cao 39.5 °C và có thể co giật.

Hầu hết trẻ tự phục hồi trong vòng 1 tuần nhưng chúng vẫn có thể cảm thấy mệt mỏi trong khoảng thời gian từ 3-4 tuần.

4, Cúm A lây lan như thế nào?

Vi rút cúm A được tìm thấy trong mũi và cổ họng. Hầu hết các chuyên gia tin rằng vi rút cúm lây lan theo chủ yếu bởi giọt nhỏ li ti tạo ra khi người bị cúm ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Những giọt này có thế rơi vào mũi, miệng của trẻ ở gần đó.

Ngoài ra, trẻ có thể bị cúm khi chạm vào bề mặt hoặc đồ vật có vi rút cúm chẳng hạn như đồ chơi, tay nắm cửa, khăn giấy đã qua sử dụng và sau đó đưa lên miệng, mũi hoặc có thể là mắt. Những người bị cúm A có thể lây cho người khác trước khi xuất hiện triệu chứng 1 ngày cho đến 5-7 ngày sau khi khởi phát triệu chứng.

Điều này có nghĩa là trẻ có thể lây lan vi rút cho người xung quanh trước khi có biểu hiệu bệnh cũng như trong lúc bị bệnh. Không những vậy, đối với những trẻ nhỏ bị cúm nặng hoặc trẻ có suy yếu hệ miễn dịch, thời gian lây nhiễm vi rút cho người khác có thể kéo dài hơn 5-7 ngày.

5, Phân biệt cúm A và cảm lạnh

Bệnh cúm A và cảm lạnh (hay cảm thông thường) đều là bệnh lí đường hô hấp nhưng nguyên nhân của chúng từ những vi rút khác nhau. Bởi vì triệu chứng của 2 bệnh lí khá giống nhau nên sẽ trở nên khó khăn để phân biệt chúng khi chỉ dựa trên biểu hiện triệu chứng.

Nhìn chung, cúm A thường nặng hơn cảm lạnh và triệu chứng cũng dữ dội hơn. Cảm lạnh thường không dẫn đến các vấn đề sức khỏe nặng nề, chẳng hạn viêm phổi, nhiễm trùng do vi khuẩn, bệnh nặng cần phải nhập viện. Trong khi cúm A có thể có những biến chứng nghiêm trọng. (Xem ngay bài viết: Điều trị và phòng ngừa cúm A cho trẻ như thế nào?)

Nguồn tham khảo:

• https://www.cdc.gov/flu/about/index.html
• https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/influenza/influenza-flu-in-children
• https://www.caringforkids.cps.ca/handouts/health-conditions-and-treatments/influenza_in_children