Làm sao để giữ huyết áp bình thường?

Giữ huyết áp bình thường rất quan trọng cho việc bảo vệ sức khỏe tim mạch ở cả người trẻ tuổi và người cao tuổi.

Huyết áp cao hay thấp đều gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Ngược lại, chỉ số huyết áp bình thường giúp bạn hạn chế các rủi ro cho huyết áp cao hay thấp gây ra. Vậy thế nào là huyết áp bình thường? Cách giữ chỉ số huyết áp ở mức bình thường là gì?

1, Huyết áp bình thường là gì?

Huyết áp là áp lực của mạch máu lên thành động mạch. Tình trạng huyết áp được xác định theo 2 chỉ số: 

Huyết áp tâm thu: Là áp lực của máu lên động mạch khi tim co bóp.

Huyết áp tâm trương: Là áp lực máu lên thành động mạch khi tim giãn ra.

Theo đó, chỉ số huyết áp được xem là bình thường khi: 

Huyết áp tâm thu (số trên cùng): Từ 90 mmHg đến 129 mmHg.

Huyết áp tâm trương (số dưới): Từ 60 mmHg đến 84 mmHg.

Huyết áp bình thường theo từng độ tuổi

Ở mỗi độ tuổi, chỉ số huyết áp bình thường hiển thị ở những con số khác nhau. Theo đó, huyết áp bình thường theo độ tuổi thể hiện như sau:

Từ 15-19 tuổi: Minimum-BP: 105/73 mm / Hg, BP Trung bình: 117/77 mm / HG, BP tối đa: 120/81 mm / Hg.

Từ 20-24 tuổi: Minimum-BP: h108/75 mm / Hg, BP Trung bình: 120/79 mm / Hg, BP Tối đa: 132/83 mm / Hg.

Từ 25-29 tuổi: chỉ số huyết áp bình thường là: Minimum-BP: 109/76 mm / Hg, BP Trung bình 121/80 mm / Hg, BP tối đa 133/84 mm / Hg.

Từ 30-34 tuổi: chỉ số huyết áp bình thường là: Minimum-BP: 110/77 mm / Hg, BP trung bình: 122/81 mm / Hg, BP tối đa: 134/85 mm / Hg.

Từ 35-39 tuổi: Chỉ số huyết áp bình thường là Minimum-BP: 111/78 mm / Hg, BP trung bình: 123/82 mm / Hg, BP tối đa: 135/86 mm / Hg.

Từ 40-44 tuổi: Chỉ số huyết áp bình thường là: Minimum-BP: 112/79 mm / Hg, BP trung bình: 125/83 mm / Hg, 137/87 mm / Hg.

Từ 45-49 tuổi: Chỉ số huyết áp bình thường là: Minimum-BP: 115/80 mm / Hg, BP trung bình: 127/64 mm / Hg, BP tối đa: 139/88 mm / Hg.

2, Huyết áp bình thường của người già (người cao tuổi):

Từ 50-54 tuổi: Chỉ số huyết áp bình thường là Minimum-BP là 116/81 mm / Hg, BP trung bình 129/85 mm / Hg, BP tối đa là 142/89 mm / Hg.

Từ 55-59 tuổi: Chỉ số huyết áp bình thường là: Minimum-BP là 118/82 mm / Hg, BP trung bình 131/86 mm / Hg, BP tối đa là 144/90 mm / Hg.

Từ 60-64 tuổi: Chỉ số huyết áp bình thường là Minimum-BP 121/83 mm / Hg, BP trung bình 134/87 mm / Hg, BP tối đa là 147/91 mm / Hg.

3, Những lợi ích khi giữ huyết áp ở mức bình thường

Việc thường xuyên kiểm tra và giữ huyết áp ở mức bình thường sẽ mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm:

Kiểm soát chỉ số huyết áp tăng/ giảm chặt chẽ đối với những người bệnh có mức huyết áp bất thường. Từ đó, cả người bệnh và bác sĩ điều trị cũng có lộ trình điều trị hoặc điều chỉnh việc sử dụng thuốc phù hợp.

Huyết áp cao hoặc thấp có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe hoặc tính mạng. Việc giữ mức huyết áp ở mức bình thường giúp bạn hạn chế tối đa những rủi ro sức khỏe như nhồi máu cơ tim, nhồi máu não, đột quỵ…

4, Cách đưa huyết áp về mức bình thường 

Huyết áp bất thường có 2 dạng là huyết áp cao và huyết áp thấp. Cả 2 tình trạng này đều có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không có cách kịp thời. Vậy cách đưa huyết áp về mức bình thường là gì?

Người bệnh hoặc người chăm sóc bệnh nhân cần bình tình, xử lý tình huống dứt khoát và đúng cách. Để thực hiện cách đưa huyết áp thấp về mức bình thường, đầu tiên cần biết người bệnh có bị tiểu đường hay không để loại bỏ nguyên nhân tụt huyết áp do hạ đường huyết.

Sau đó, người bệnh cần thực hiện những bước sau:

• Nằm xuống một bề mặt phẳng, hoăc ngồi tựa lưng vào ghế sao. Dùng gối kê đầu và chân sao cho chân đặt cao hơn đầu.
• Người bệnh được cấp cứu bằng cách uống nước đường hoặc trà gừng, nước sâm, chè đặc để bảo vệ thành mạch máu, đưa huyết áp trở lại bình thường. 
• Từ từ đặt bệnh nhân nằm xuống bề mặt phẳng, nếu không thì ngồi dựa vào ghế, dùng gối kê đầu và chân sao cho chân cao hơn đầu.
• Nếu bệnh nhân còn tỉnh táo, cho bệnh nhân ăn socola, kẹo ngọt hoặc trà gừng, nước sâm, chè đặc,… để bảo vệ thành mạch máu, giúp huyết áp trở lại bình thường. Sau đó bệnh nhân cần được uống nhiều nước lọc để kích thích tim đập, nâng chỉ số huyết áp trở về mức bình thường. Sau đó uống thêm nước lọc để tăng lưu lượng máu trong cơ thể.
• Khi tỉnh táo hơn, người bệnh ngồi - đứng dậy từ từ, cử động tay chân để tránh choáng váng.
• Nếu vẫn còn thấy khó chịu, mệt mỏi, choáng váng, người bệnh cần được đưa đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để được sơ cứu.

5, Cách đưa huyết áp cao về mức bình thường

Người bị tăng huyết áp đột ngột cần được đưa đến bệnh viện để cấp cứu kịp thời. Những bước sơ cứu sau đây có thể giúp ích và hỗ trợ tích cực trong việc tìm cách đưa huyết áp cao về mức bình thường.

Có thể thực hiện như sau:

• Người bệnh nằm nghỉ ngơi ở nơi thoáng khí.
• Kê gối sau lưng, đặt cao đầu để bệnh nhân dễ thở.
• Nếu người bệnh bị nôn ói, cần cho họ nằm nghiêng để tránh tắc nghẽn đường thở.
• Nếu người bệnh có sẵn thuốc, hãy cho người bệnh dùng thuốc đúng chỉ định, liều lượng.
• Đưa người bệnh đến bệnh viện, nhớ mang theo túi thuốc của bệnh nhân để bác sĩ kiểm tra sau đó.

6, Làm sao để giữ huyết áp bình thường

Tuổi cao, mắc bệnh tiểu đường, chế độ ăn uống và lối sống thiếu lành mạnh là những yếu tố làm tăng nguy cơ gặp chỉ số huyết áp bất thường. Ngoài yếu tố tuổi tác, có nhiều cách để bạn giữ chỉ số huyết áp ở mức bình thường nhờ điều chỉnh thói quen và lối sống, bao gồm:

Giữ cân nặng ở mức phù hợp

Thừa cân hoặc béo phì làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường. Đây cũng là những yếu tố nguy cơ khiến huyết áp bất thường. Trong khi đó, giữ cân nặng hợp lý có thể giúp bạn tránh được những bệnh ảnh hưởng đến huyết áp.

Ăn uống lành mạnh

Ăn đúng loại chế độ ăn kiêng có thể làm giảm nguy cơ cao huyết áp hoặc giúp bạn trở lại huyết áp bình thường.

Các nghiên cứu lâm sàng cho thấy chế độ ăn nhiều trái cây, rau, sữa ít béo, ngũ cốc nguyên hạt, thịt gia cầm, cá và các loại hạt thực sự có hiệu quả. Bạn cũng cần tránh ăn nhiều chất béo không lành mạnh, thịt đỏ và đường.

Điều chỉnh lượng muối phù hợp trong chế độ ăn

Cơ thể bạn chỉ cần khoảng 500 mg muối mỗi ngày. Các nghiên cứu cho thấy rằng lượng muối cao dẫn đến huyết áp cao. Các khuyến nghị hiện tại là hạn chế lượng muối ăn vào 2.400 mg mỗi ngày, tương đương với khoảng một thìa cà phê.

Không hút thuốc, uống rượu bia

Rượu, bia làm tăng huyết áp và thêm calo rỗng. Trong khi đó, nicotine trong thuốc lá cũng làm co mạch máu và làm tăng huyết áp.

Tập thể dục

Một lý do khiến việc tập thể dục vừa sức rất hiệu quả trong việc kiểm soát huyết áp là vì nó kích thích cơ thể giải phóng một chất gọi là axit nitric, tăng cường lưu thông máu. Axit nitric làm cho các mạch máu mở ra, làm giảm huyết áp.

Tập thể dục cũng giúp tăng cường cơ tim của bạn, giảm căng thẳng và hỗ trợ giảm cân.

Việc biết những chỉ số cần thiết để theo dõi tình trạng huyết áp của bản thân hoặc những người thân là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe tim mạch. Lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, tập luyện hợp lý không những giúp bạn giữ được chỉ số huyết áp bình thường mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác.

Nguồn tham khảo:

• https://www.everydayhealth.com/hypertension/treating/if-your-reading-is-normal.aspx
• https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/6-simple-tips-to-reduce-your-blood-pressure
• https://benhvienhuulung.vn/huong-dan-so-cuu-nguoi-bi-tang-huyet-ap-dot-ngot/