1900 599 927
6 Điều cần biết về hội chứng ruột Kích Thích
Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một bệnh lý của đường tiêu hoá, với các triệu chứng đặc trưng như đau bụng tái đi tái lại, tiêu chảy hoặc táo bón.... Đây là một rối loạn chức năng của đường tiêu hoá, do đó đôi khi không tìm thấy được vị trí tổn thương hay nguyên nhân gây bệnh. Vì triệu chứng không đặc hiệu nên một số người không biết rằng mình đang mắc căn bệnh này. Hi vọng các thông tin dưới đây có thể giúp bạn.
Bài viết được dịch và biên tập bởi Bác Sĩ Minh Hiếu, đánh giá và duyệt nội dung bởi TH.S Công Nghệ Sinh Học Thanh Nhân. Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
1. Hội chứng ruột kích thích là gì?
Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một nhóm các triệu chứng xảy ra cùng nhau, bao gồm đau bụng tái đi tái lại và thay đổi thói quen đi tiêu của bạn, có thể là tiêu chảy, táo bón hoặc cả hai. Với IBS, bạn sẽ có những triệu chứng này mà không phát hiện bất kỳ dấu hiệu tổn thương hoặc bệnh tật nào rõ ràng trong đường tiêu hóa.
IBS là một rối loạn chức năng tiêu hóa. Các bác sĩ ngày nay gọi là rối loạn tương tác ruột-não. Bình thường não và ruột của chúng ta sẽ kết hợp với nhau để giữ cho việc tiêu hoá thức ăn diễn ra được thuận lợi. Tuy nhiên, khi bị IBS, sự tương tác này sẽ bị phá vỡ. Điều này làm cho ruột của bạn dễ bị kích thích hơn và co thắt bất thường dẫn đến các triệu chứng như đầy hơi, táo bón và tiêu chảy...
2. Nguyên nhân gây ra IBS là gì?
Các chuyên gia không chắc chắn nguyên nhân gây ra IBS. Họ cho rằng sự xuất hiện của IBS là do kết hợp nhiều nguyên nhân, và có thể khác nhau với từng người.
Như đã đề cập ở trên, vấn đề về tương tác não-ruột có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể bạn hoạt động và gây ra các triệu chứng IBS. Ví dụ, ở một số người bị IBS, thức ăn có thể di chuyển quá chậm hoặc quá nhanh qua đường tiêu hóa, gây ra những thay đổi trong cách bạn đi tiêu. Một số người bị IBS, do tình trạng ruột tăng nhạy cảm, có thể cảm thấy đau khi có một lượng khí hoặc phân bình thường trong ruột.
Các chuyên gia cho rằng các vấn đề sau có thể đóng một vai trò nhất định trong sự xuất hiện của IBS trên một cá thể:
- Những khó khăn và căng thẳng xuất hiện trong giai đoạn đầu của cuộc đời, chẳng hạn như lạm dụng tình dục hoặc hoạt động thể chất quá mức.
- Rối loạn tâm thần nhất định, chẳng hạn như trầm cảm, lo âu,...
- Nhiễm trùng do vi khuẩn bên ngoài xâm nhập đường tiêu hóa của bạn.
- Vi khuẩn trong đường ruột của bạn phát triển quá mức (tăng số lượng).
- Không dung nạp hoặc nhạy cảm với thực phẩm, trong đó một số loại thực phẩm gây ra các triệu chứng của IBS.
- Nghiên cứu cho thấy rằng có một số đột biến gen có thể làm cho một số người có nhiều khả năng phát triển IBS hơn, như đột biến của gen SCN5A. Các nhà nghiên cứu cũng đã tìm ra một số gen khác có liên quan đến căn bệnh này.
3. Có bao nhiêu loại IBS?
Việc xác định loại IBS là điều quan trọng vì một số loại thuốc chỉ có tác dụng đối với một số loại IBS hoặc làm cho các loại khác trở nên tồi tệ hơn.
Có ba loại IBS dựa trên sự khác nhau khi bạn đi tiêu. Nhiều người bị IBS đi tiêu bình thường vào một số ngày và đi tiêu bất thường vào những ngày khác. Do đó việc chẩn đoán chủ yếu tập trung vào ngày bạn đi tiêu bất thường.
● IBS với táo bón (IBS-C)
Với IBS-C, vào những ngày bạn có ít nhất một lần đi tiêu bất thường thì:
- Hơn 1/4 phân của bạn cứng hoặc vón cục và
- Ít hơn 1/4 số phân của bạn lỏng hoặc nước
● IBS với tiêu chảy (IBS-D)
Trong IBS-D, vào những ngày bạn có ít nhất một lần đi tiêu bất thường thì:
- Hơn 1/4 số phân của bạn lỏng hoặc chảy nước và
- Ít hơn 1/4 phân của bạn cứng hoặc vón cục
● IBS thể hỗn hợp (IBS-M)
Trong IBS-M, vào những ngày bạn có ít nhất một lần đi tiêu bất thường thì:
- Hơn 1/4 phân của bạn cứng hoặc vón cục và
- Hơn 1/4 số phân của bạn lỏng hoặc nhiều nước
Bác sĩ của bạn cũng có thể chẩn đoán IBS ngay cả khi triệu chứng của bạn không phù hợp với bất cứ loại nào, do đó không cần lo lắng khi bạn thấy triệu chứng của mình không giống với các loại dưới đây.
Ảnh: smarterhealthy
4. Triệu chứng của IBS là gì?
Các triệu chứng phổ biến nhất của hội chứng ruột kích thích (IBS) là đau bụng, thường liên quan đến đi tiêu và thay đổi thói quen đi tiêu như tiêu chảy, táo bón hoặc cả hai, tùy thuộc vào loại IBS bạn mắc phải.
Xem ngay bài viết: 9 Triệu chứng phổ biến của hội chứng ruột kích thích (IBS) để biết thêm các thông tin chi tiết về các triệu chứng này.
5. Chẩn đoán hội chứng ruột kích thích
Để chẩn đoán hội chứng ruột kích thích (IBS), các bác sĩ sẽ xem xét các triệu chứng cũng như tiền sử bệnh tật của bạn và gia đình bạn, đồng thời tiến hành các xét nghiệm hỗ trợ chẩn đoán.
Bác sĩ có thể chẩn đoán IBS nếu bạn bị đau bụng kèm ít nhất 2 trong số các triệu chứng sau:
- Đau bụng có liên quan đến đi tiêu. Ví dụ, cơn đau của bạn có thể cải thiện hoặc trở nên tồi tệ hơn sau khi đi tiêu.
- Bạn nhận thấy sự thay đổi về số lần đi tiêu trong ngày hay trong tuần (nhiều hơn hoặc ít hơn).
- Bạn nhận thấy sự thay đổi trong tính chất phân (tiêu chảy, táo bón, phân có chất nhầy, máu...).
Lưu ý rằng, các triệu chứng này cần xuất hiện ít nhất một lần một tuần trong 3 tháng qua và các triệu chứng đầu tiên bắt đầu ít nhất 6 tháng trước. Tuy nhiên bác sĩ của bạn có thể chẩn đoán IBS ngay cả khi bạn đã có các triệu chứng trong một khoảng thời gian ngắn hơn.
Bác sĩ cũng sẽ hỏi về các triệu chứng khác. Một số triệu chứng nhất định có thể gợi ý rằng bạn đang có một vấn đề sức khỏe khác thay vì IBS. Các triệu chứng này bao gồm:
- Thiếu máu
- Chảy máu từ trực tràng
- Phân có máu hoặc phân có màu đen như hắc ín (nhựa đường)
- Sụt cân
Trong hầu hết các trường hợp, các bác sĩ thường không sử dụng các xét nghiệm để chẩn đoán IBS. Tuy nhiên họ có thể yêu cầu xét nghiệm máu, xét nghiệm phân và các xét nghiệm khác để loại trừ các vấn đề sức khỏe khác như:
Xét nghiệm máu
Các bác sĩ sử dụng xét nghiệm máu để kiểm tra các tình trạng khác ngoài IBS như thiếu máu, nhiễm trùng và các bệnh tiêu hóa khác.
Xét nghiệm phân
Các bác sĩ sử dụng xét nghiệm phân để kiểm tra xem phân của bạn có máu, dấu hiệu nhiễm trùng hay các bệnh khác không?
Các bài kiểm tra khác
Bác sĩ của bạn sẽ quyết định xem bạn có cần các xét nghiệm chuyên sâu hơn hay không dựa trên triệu chứng, tiền sử bệnh cũng như kết quả xét nghiệm máu hoặc phân của bạn. Các xét nghiệm này bao gồm:
- Test hơi thở với hydro: kiểm tra sự phát triển quá mức của vi khuẩn đường ruột hoặc các vấn đề tiêu hóa một số carbohydrate, chẳng hạn như không dung nạp lactose.
- Nội soi đường tiêu hóa trên (như thực quản, dạ dày) có sinh thiết (lấy một mẫu mô) để kiểm tra bệnh celiac
- Nội soi đại tràng để kiểm tra các tình trạng như ung thư ruột kết hoặc bệnh viêm ruột.
6. Điều trị IBS
Các bác sĩ có thể điều trị hội chứng ruột kích thích (IBS) bằng cách khuyến nghị thay đổi những gì bạn ăn và thay đổi lối sống của bạn, sử dụng thuốc, men vi sinh và các liệu pháp sức khỏe tâm thần giúp bạn thích nghi với tình trạng bệnh lý, giảm tình trạng stress, lo âu, trầm cảm (Ví dụ: liệu pháp hành vi, bài tập thư giãn cơ, liệu pháp thôi miên…)
Bạn có thể phải thử một vài phương pháp điều trị để xem cách nào phù hợp nhất. Bác sĩ có thể giúp bạn tìm ra kế hoạch điều trị phù hợp.
Ảnh: kalenaspire
7. Ăn uống và dinh dưỡng trong IBS
Bác sĩ có thể đề nghị thay đổi chế độ ăn uống để giúp điều trị các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích. Những thay đổi có thể bao gồm ăn nhiều chất xơ hơn, tránh gluten hoặc theo một chế độ ăn uống đặc biệt được gọi là chế độ ăn uống FODMAP thấp (đây là một chế độ ăn hạn chế các thực phẩm giàu carbohydrates - một thành phần có thể làm nặng hơn triệu chứng của IBS)
Nguồn:https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/irritable-bowel syndrome
Tham Khảo Thêm:
